40-45 de musical moet gezien worden

Sinds een paar maanden trekt het Vlaamse plaatsje Puurs duizenden theaterbezoekers aan. Veel theaterbezoekers zullen het plaatsje zelf trouwens niet bezoeken; want het pop-up theater van de musical ’40-45′ is te vinden op het industrieterrein. De Vlaamse monsterproductie past namelijk niet in een regulier theater en daarmee zijn de verwachtingen natuurlijk hooggespannen.

Met ’40-45′ brengt Studio 100 een aangrijpend stuk recente geschiedenis tot leven. Ongeacht of je als bezoeker nu uit Vlaanderen of Nederland komt; het verhaal is herkenbaar, grijpt je bij de strot en zal niet ongeroerd laten. In ’40-45′ volgen we een Antwerps gezin tijdens de Tweede Wereldoorlog. De twee broers binnen het gezin, Louis (James Cooke) en Staf (Jelle Cleymans), hebben een warme band. Als de oorlog zich echter verder ontwikkelt gaan de twee broers ieder een eigen pad op en komen ze uiteindelijk tegenover elkaar te staan. De voorstelling duurt een kleine twee uur (zonder pauze) en vertelt een verhaal over liefde, loyaliteit en broederschap. Scriptschrijvers Allard Blom en Frank van Laecke leveren hiermee een script af wat een breed publiek weet te raken. Toch schuwt het duo niet voor de rauwe werkelijkheid van de oorlog. Ongeacht dat het verzet tegen de Duitse overheersing ruim aan bod komt, is er ook veel aandacht voor Vlamingen die de Duitse bezetters geen voetveeg in de wegstonden of zelfs hielpen. Hiermee vallen de scriptschrijvers niet in de valkuil van het enkel verheerlijken van het verzet. Dit maakt dan ook dat de voorstelling niet alleen ontroert maar ook het publiek een spiegel voorhoudt: wees waakzaam want het populisme is anno 2019 nog springlevend. Will Tura schreef de muziek en dit mag met alle respect typische musicalmuziek genoemd worden; groots en bombastisch wanneer nodig en klein en intiem wanneer geliefden elkaar vinden.

Technisch gezien verbaast de voorstelling elke scène opnieuw. Het publiek zit op losse tribunes die zich door de gigantische ruimte van het theater bewegen. Elke tribune kan zich anders door de ruimte bewegen, dus soms zit het publiek op een rij naar een lange uitgespeelde scène te kijken, het volgende moment draaien alle tribunes om een kleine en intieme scène heen. Niks lijkt te gek; en tot de slotscène aan toe blijft het publiek getrakteerd worden op visueel spektakel. Naast een sterk script, heerlijke muziek en een prachtig decor heeft de voorstelling ook een cast om je vingers bij af te likken. Jelle Cleymans als Staf bewijst opnieuw dat hij Vlaamse musical royalty is. Cleymans zingt niet alleen geweldig hij bewijst vooral met sterk spel dat hij absoluut aan de Vlaamse top staat. The Voice of Vlaanderen finalist Laura Tesoro maakte deze avond haar debuut als de Joodse Sarah, en geliefde van Louis. Tesoro heeft duidelijk geen enkele moeite met de score; maar bewijst vooral op haar plek te zijn in het sterke spel. Cooke zet een prima Louis neer, maar weet vooral met zijn zangstem indruk te maken. Tenslotte moet Lucas Van den Eynde, als de vader van Louis en Staf, genoemd worden. Zijn stem zorgt alleen voor een zindering door de zaal; maar aan hem ook de prachtige taak om de voorstelling te openen en te sluiten op een manier die, zonder te veel te verklappen, schittert in simpelheid.

Nederlandse bezoekers zullen bewust of onbewust de vergelijking maken met die andere groots opgezette musical over de oorlog: Soldaat van Oranje. En wie de vergelijking maakt ziet dezelfde elementen voorbijkomen: een verhaal over vriendschap, liefde en keuzes maken in een gigantisch decor. Maar duidelijk is dat de techniek sinds de komst van Soldaat van Oranje niet heeft stil gestaan. Waar men vaak spreekt over ‘musical 2.0’ bij Soldaat van Oranje spreken we hier bij ’40-45′ dan toch echt wel over ‘musical 3.0’. Duidelijk mag zijn dat ’40-45′ tot nu toe de beste Nederlandstalige musical is van het seizoen.

Liefhebbers zouden zich verplicht moeten voelen kaartjes te kopen. Iets wat nog een uitdaging is; de komende maanden is elke voorstelling zo goed als uitverkocht. En terecht, want bij ’40-45′ komt alles bij elkaar. Een prachtig verhaal, in een prachtig decor, met een heerlijke cast en muziek die je op de weg terug meteen wilt opzetten.

Iets wat nog een uitdaging is; de komende maanden is elke voorstelling zo goed als uitverkocht. En terecht, want bij ’40-45′ komt alles bij elkaar. Een prachtig verhaal, in een prachtig decor, met een heerlijke cast en muziek die je op de weg terug meteen wilt opzetten.